Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniğinde 1996-1998 yılları arasında sezaryen oranı ve endikasyonları

Amaç

Kliniğimizde son iki yıl içerisinde gerçekleştirilen sezaryen ile doğumların oran ve endikasyonlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Yöntem

Ocak 1996 aralık 1997 tarihleri arasında Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniğine doğum için baş vuran toplam 855 gebenin 157'sine başlıca dokuz ana grup altında toplanan endikasyonlarla sezaryen uygulanmıştır.

Bulgular

Toplam 24 aylık zaman diliminde kliniğimzed 855 doğumun 157'si sezaryenle gerçekleştirilmiştir. Sezaryen oranımız %17.27 olup, sezaryen endikasyonlarımızın oranları tablo l'de görülmektedir

Sonuç

Sezaryan oranı arttıran başlıca endikasyonlar eski zesaryen ve fetal distress olup bu endikasyonların daraltılması ile sezaryen oranlarının düşeceğini ummaktayız.

Anahtar Kelimeler

Sezaryen oranı, Sezaryen endikasyonları.

Giriş

Tarihte batın ön duvarının açılması ilk kez bebeği annenin karnından çıkarmak için yapılmıştır (1)"Sezaryen seksiyo" anlam olarak bebek, plasente ve zarların batın ve uterus duvarına yapılan bir insizyondan doğurtmaktır. Batında bulunan (ister primer implante olsun ister rüptür sonrası batında olsun) bir bebeğin batın duvarına yapılan bir insizyondan doğrultulması zesaryen anlamına gelmez. Sezaryen ilk kez Osiander tarafınan uygulanmış Frank tarafından geliştirilmiş, De Lee tarafından yaygınlaştırılmıştır (2). Son 20 yıl içinde sezaryen oranı yaklaşık %5'lerden %25'lerin üzerine çıkmıştır (2,3,4). Bu artışın başlıca nedenleri (a) orta pelvisde forsep ulgulamadan ve makat gelişlerde vaginal doğumdan çekinmek, (b) fetal monitorizasyonla fetal distressin tesbiti, (c) daha önce sezaryen olmuş vakalarda mutlaka sezaryen yapinak gerektiği inancıdır (2,3). Tekrarlayan sezaryen endikasyonuna bağlı olarak artan sezaryen oranını düşürmek için eski zezaryenli olgularda vaginal doğumun denenmesi giredek yaygınlaşmaktadır (10,12).

Yöntem

01-01- 1996 ile 31-12-1997 tarihleri arasında kliniğimizde sezaryen ile doğum yapan olgular çalışma kapsamına alındı. Fetal Distress tanısı NST'de non reaktiflik, variabilite azalmış ve CST'de geç deselerasyonların varlığıyla konulmaktaydı. APGAR değerleri karşılaştırılmasında fetal distress tanısı almayan gruba;intrauterin ex, Ablasyo plasenta, prematüriet ve APGAR değerlerini düşüren diğer bazı endikasyonlar dahil edilmedi.Sezaryen endikasyonları olarak; eski sezaryenli, fetal distress, prezentasyon anomalisi, başpelvis uygunsuzluğu, ilerlemeyen travay, maternal nedenler, plasental nedenler ve diğerleri gibi ana gruplar ele alındı. APGAR değerleri Minitab intatistik programı kullanılarak analiz edildi. İki grup arasındaki farklılığı değerlendirmek için "student t" testi kullanıldı. Önem seviyesi p<0.05 olarak alındı.

Bulgular
 

Endikasyonlarımız içinde eski sezaryen %22.29 oran ile ilk, prezentasyon anomalisi %21.65 oran ile ikincci, Fetal distres ise %19.10 oran ile üçüncü sırayı almış olduğu görülmektedir. Fetal distress ve diğer endikasyonlarla doğurtulan bebeklerin 1 ve 5'inci dakika düzeltilmiş APGAR değerleir ortalamaları Tablo 2'de gösterilmiştir. Tablo 2'de görüldüğü gibi ortalama APGAr değerleri açısından iki grup arasında istatistiksel olarak fark bulunamamıştır. P>0.05.

Tartışma

1980 sonları ve 1990 başlarında sezaryen oranındaki artışa neden olan endikasyonların başlıcalan;tekrarlayan sezaryen, fetal distress ve makat prezen-tasyondur (4,5,8), Sezaryene bağlı maternal mortalite relatif riski normal sopntan vaginal doğumla karşılaştırıldığında çeşitli çalışmalarda 2 ile 11 kat arasında değiştiği bildirilmektedir (11). Kliniğimizde sezaryen endikasyonları içinde eski sezaryenli, prezentasyon anomalileri ve fetal distress ilk üç sırayı almıştır.
Tüm dünyada; geçirilmiş sezaryen endikasyonu ile yapılan sezaryenler olguların üçte birinde fazladır [51, [61. Eski sezaryen edikasyonuyla yapılan sezaryen, olgularımızın yaklaşık beşte birini oluşturmaktadır. Tekrarlayan sezaryen oranının artmas ıeski sezaryenli gebelerde vaginal doğumun denenmesine nedon olmuştur (10,12). Eski sezaryenle 9427 olguda vaginal doğum denenmiş 7499'unda başarılı olunmuş ortala başarı oranı %79'dur (7). Sezaryen endikasyonlarımız içinde prezentasyon anomalileri ikinci sırada yer almaktadır.Prezentasyon anomalileri içinde makat prezentasyon üçte iki civarındadır.
Sezaryen edikasyonları incelendiğinde makat gelişlerin de sezaryen oranını arttırdığı görülmektedir. Doğum şekli ne olursa olsun makat gelişlerinde perinatal ınorbidite ve mortalite oranı daha yüksektir [3. Yapılan bir çalışmada doğum ağırlığı 1500-2000 gr arasında değişen olgular dışında makat geliş endi-kasyonuyla yapılan sezaryenin perinatal mortaliteyi azalmadığı bildirilmiştir (8). Benzer bir çalışmada ise abdominal veya vaginal yolla doğurtulan çocukların 3-10 yıllık takiplerinde aralarında farklılık saptanmamıştır (9).Makat perezentasyonun sezaryen için kesin endikasyon olmadığı yukardaki çalışmalarda görülmektedir.Kliniğimizde primipar makat olguların tümünde sezaryen seksiyo yapılmıştır.Fetal distress tanısı alarak sezaryen olan grup ile diğer endikasyonlarla sezaryen olan grup yenidoğanlarının APGAR değerleri karşılaştırılmasında,düzeltilmiş APGAR değerlerinden kasıt intrauterin ex,Abllasyo plasenta, prematurite ve APGAr değerlerini düşüren diğer bazı tanılarlar sezaryen operasyonuna alınmış vakaların değerlendirme dışı bırakılmasıdır.Çalışmamızda asıl dikkati çeken nokta elektronik monitorizasyonla fetal distress tanısı olarak sezaryen ile doğurtulan bebeklerin l'inci ve 5'inci dakika APGAR değerleri ortalamasının sırasıyla 7.06-9-32 gibi yüksek olmasıdır. Tüm dünyada elektronik fetal monitorizasyon sonrası fetal distress endikasyon uile sezaryen oranları artmıştır (3,5). Fetal distress endikasyonları ile yapılan sezaryen oranımız %19.10'dur.

Sonuç

Sonuç olarak %17.67 oranında olan sezaryen oranımızı; endikasyonlarımız içinde ilk üç sırayı alan eski zarayenli, makat prezentasyon ve fetal distress olgularında dikkatli bir seçimle vaginal doğumu deneyerek biraz daha düşürmeyi amaçlamaktayız.Bu olguların çok daha sıkı monitorize edilmeleri kaçılmaz-dır.Fetal monitorizasyonla fetal distress tanısının; hasta kliniği eşliğinde daha titizlikle konulması gerektiği kanısındayız.

 

Kaynaklar

1.Durfee R. Cesarean Section. İn Nichols DH. (ed) Gynecolo-gic and Obstetric surgery. Missorui; Mosby, 1075-*1122, 1993.
2.Hale RW. Operative delivery. in DeChemey AH. (Ed): Cur-rent Obstetric & Gynecologic Diagnosis & Treatment. App-leton & lange, 543-73, 1994.
3.MacDonald C, Gilstrap GL. Cesarean Section and Cesarean Hysterectomy in (19. Ed): Williams Obstetrics Appleton & lange, 591-615, 11993.
4.Arıgüloğlu EA., Ayanoğlu A., Gökdeniz R., Uncu R., Arsan TB. SSK Bakırköy Doğumevi'de 1990-1993 Yılları Arasında Sezaryen oranları ve Endikasyonları. Jinekoloji Obstetrik Pediatri Dergisi, 3: 152-54, 1994. 5.Emirikia H., Zarawych Bb. Evans TN. Cesarean Section: a 15- Year review of Changing İncidence, indicaions and Risk. AmJ. Obstet Gynecol., 81: 140-43, 1981.
6.Erkıhnç G., Erkılıç Ş., Ark. C, Çiftçi M., Erener O., Ceylan Y. Alt Segment Sezaryen geçirmiş Gebebelerde Vaginal Doğum. Jin. Obstet. Pediatri Dergisi, 3: 147-51, 1994.
7.Flamm BL. Vaginal Birth After Cesarenan Section: Cont-raverslens Old and New. Clin Obstet and Gynecology, 28(4): 735-44, 1985.
8.Manm LL, Gllant JG. Modern İndication for Cesarean Section. Am J Obstet Gynecol 135: 437-41, 1979.
9.Weaning MP. Comparison of vaginal Delivery and Cesarean section in Breech Presentation. AmJ Obstet Gynecol., 136: 1083, 1980.
10.Flamm BL., Lim OW., Jones C, Fllaon D., Newman LA., Mantis JK. Vaginal Birth After Cesarean Section: Results of A Multicenter Studyp. Am J Obstet Gynecol, 158: 1079-84. 1988.
11.Petitti DB. Matenel Mortality and Morbidity in Cesarean Section. Clinical Obstetrics and Gynecology 28 (4): 763-68, 1985.
12.Pridijian G., HıbbardJU., Moaward AH. Cesarean: Changing the Trends. Obstet Gynecol., 77: 195-200, 1991.

	Dosya / Açıklama
	Tablo 1 Sezaryen Endikasyonları ve Oranları
	Tablo 2 NST ve CST Sonuçlarına Göre Fetal Distress Endikasyonuyla Doğrulturan Bebekler ile Diğer Endikasyonlarla Doğurtulan Bebeklerin 1'inci ve 5'inci Dakika Düzeltilmiş APGAR Değerlerini Karşılaştırılması