İlk trimester belirteçlerinin doğum kilosu, haftası ve preeklampsi üzerine etkileri

Amaç

Birinci trimesterde yapılan ikili tarama testi belirteçleri olan, pregnancy associated plasma protein A (PAPP-A), maternal serum free beta-human chorionic gonadotropin (b-hCG) düzeyleri ve ortalama uterin arter pulsatilite indeksi (PI) ölçümlerinin doğum haftası, doğum kilosu ve preeklampsi üzerine etkilerinin araştırılması.

Yöntem

Ocak 2016–Eylül 2017 tarihleri arasında Başkent Üniversitesi Adana Dr. Turgut Noyan Uygulama ve Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniği’ne başvuran, 11–13+6 gestasyonel haftaları arasında, ultrasonografi ve ikili tarama testi yapılmış 736 hastanın verileri retrospektif olarak değerlendirildi. CRL ölçümü 45 ile 84 mm aralığında olan, tekiz, majör fetal veya kromozomal anomali tespit edilmemiş, 24. gebelik haftası sonrası doğumu kliniğimizde gerçekleşmiş gebeler çalışmaya dahil edildi. Tüm ultrasonografik taramalar General Electric Voluson E8, 5–8 MHz 3D transduser ultrasonografi cihazı ile tek bir hekim tarafından, transabdominal yoldan yapıldı. Hastane kayıtlarından; hastaların yaşı, vücut kitle indeksi (VKİ), gebelik sayısı, parite ve ultrasonografik olarak ölçülen CRL ve gestasyonel haftaları, nukal kalınlık (NT), nazal kemik (NB), ortalama uterin arter PI ölçümleri, PAPP-A, b-hCG değerleri incelendi. Ortalama uterin arter PI, PAPP-A, b-hCG değerlerinin doğumun gerçekleştiği hafta, doğum ağırlığı ile arasında bir korelasyon varlığı (Spearman korelasyon analizi) ve preeklampsi gelişmesi ile ilişkisi (Mann-Whitney U testi) istatistiksel olarak karşılaştırıldı. Tüm testlerde istatistiksel önem düzeyi 0.05 olarak alındı.

Bulgular

Çalışma kriterlerini karşılayan 360 hastanın demografik verileri Tablo 1 SB-27’de sunuldu. Yapılan korelasyon analizinde, doğum kilosu ile ortalama uterin arter PI değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı negatif korelasyon tespit edildi (R2: -0.240, p<0.01) (Tablo 2 SB-27). Doğum haftasına göre yapılan korelasyon analizinde istatistiksel anlamlılık düzeyine ulaşılamadı (Tablo 3 SB-27). PAPP-A, b-HCG değerleri ile doğum kilosu ya da doğum haftası arasında herhangi bir korelasyon tespit edilemedi. Çalışmamızda, gebeliğin ilerleyen haftalarında preeklampsi gelişme oranı %5.6 (20/360) olarak saptandı. Preeklampsi gelişen grupla, gelişmeyen grup karşılaştırıldığında PAPP-A, b-hCG ve ortalama uterin arter PI değerleri arasında bir fark bulunamadı (Tablo 4 SB-27).

Sonuç

Çalışma sonuçları değerlendirildiğinde, ortalama uterin arter PI değerleri artış gösteren olgularda doğum kilosunun daha düşük olduğu görülmektedir. Ancak doğum haftası ve preeklampsi ile ortalama uterin arter PI, PAPP-A ve sb-HCG belirteçleri arasında bir ilişki görülmemektedir. Çalışmamız erken gebelik döneminde yapılan değerlendirmelerin, bebek doğum kilosunu öngörmede, istatistiksel olarak anlamlı ancak düşük dereceli ters korelasyon olduğunu göstermektedir. Bulgularımızın sonucuna dayanarak, fetal gelişimin, multifaktöryel bir proses olduğunu ve ilk trimesterde bakılan belirteçlerin tek başına faydasının kısıtlı olduğunun kanaatindeyiz.

Anahtar Kelimeler

İlk trimester, PAPP-A, sBHCG, uterin arter, pulsatilite indeks, preeklampsi.