Ofis şartlarında çıkartılan ve çıkartılamayan rahim içi araçlar için ultrasonografik özelliklerin karşılaştırılması

Amaç

Konvansiyonel yöntemlerle ofis şartlarında çıkartılan ve çıkartılamayan rahim içi araçlar (RİA)’ın ultrasonografik bulgularını karşılaştırmak.

Yöntem

Bu retrospektif çalışma, Ocak 2017 ve Aralık 2017 tarihleri arasında hastanemiz Aile Planlaması Polikliniği’ne mevcut RİA’larını çıkarttırmak için başvuran kadınları içermektedir. Çalışma ile ilgili tüm veriler hastane kayıtlarından elde edilmiştir. Öncesinde uterin operasyon geçiren, RİA ile ilişkili olabilecek (anormal uterin kanama, pelvik ağrı, dismenore, disparoni vb.) şikayetleri olan, spekülüm muayenesinde RİA’ya ait ipler görülen ve yetersiz verileri olan kadınlar çalışma dışı bırakılmıştır. Tüm kadınlara çıkartma işlemi öncesi transvajinal ultrasonografik inceleme yapılmış, RİA’ların uterin kavitede olduğu doğrulanmıştır. Uterusa ve RİA’ya ait ultrasonografik bulgular kaydedilmiştir. RİA çıkartılırken uygulanan konvansiyonel yöntemde, spekülüm yerleştirildikten sonra serviks tenekulumla traksiyona alınmış, Alligator forceps vasıtasıyla uterin kaviteye girilmiş, RİA’ya dokunularak tutulup çıkartılmaya çalışılmıştır. Çıkartma işlemi, aynı uzman jinekolog tarafından ofis şartlarında herhangi bir anestezi uygulanmadan yapılmıştır.

Bulgular

Dışlama kriterleri sonrasında 104 kadın çalışma grubunu oluşturmuştur. Bu kadınların 26 tanesinde RİA’nın çıkartılma işlemi başarısız olurken, 78 kadında işlem başarı ile sonuçlandırılmıştır. Başarısız olunan kadınların işlem öncesi ultrasonografik değerlendirmesinde uterus uzunluğu ve ön-arka genişliği, uterin kavite uzunluğu ve myometriuma invaze RİA sıklığı, başarılı olunanlarınkine göre daha fazlaydı. Buna karşın RİA’nın tepe noktası ile uterin kavitenin tepe noktası arasındaki mesafe uzunluğu, endometrial kalınlık ölçümü ve aşağı yerleşimli RİA sıklığı başarılı olunan grupta daha fazlaydı. Servikal kanal uzunluğu ve retrovert uterus sıklığı iki grupta da benzerdi (Tablo 1 SB-24). RİA’ın çıkartılmasında etkin olabilecek, iki grup kadın arasında farklılık gösteren ultrasonografik parametrelerin çoklu regresyon analizi sonucunda ise uterin kavitenin uzun olması ve myometrial invazyon varlığı çıkartma işleminde başarısız olma ihtimalinin artmasında; RİA’ın aşağı yerleşimli olması ise başarılı olma ihtimalinin artmasında anlamlı faktörler olarak bulundu. ROC analiz sonucunda ise 69.5 mm’lik uterin kavite uzunluğu başarısız çıkartma işlemi için %92.3’lük duyarlılık ve %59.0’lık özgüllük ile en iyi eşik değer olarak tespit edildi (Tablo 2 SB-24).

Sonuç

Konvansiyonel yöntemle ipi görülmeyen RİA’ların çıkartılma işleminin başarısını öngörmede ultrasonografik olarak uterusun ve RİA’nın durumunun değerlendirilmesi önemlidir. Şöyle ki uzun uterin kaviteye sahip ve RİA’ın myometriuma invaze olduğu kadınlarda işlemin başarısız olma ihtimali artarken, kavitede aşağıya doğru yerleşmiş RİA’sı olan kadınlarda başarılı işlem ihtimali artmaktadır. Hastaların bu şekilde bilgilendirilmesi olası bir başarısızlık durumunda hasta-doktor ilişkisini korumada, hastanın hayal kırıklığını azaltmada ya da alternatif yöntemlerin tercih edilmesinde faydalı olabilir.

Anahtar Kelimeler

Ofis, rahim içi araç, ultrasonografi.