Editöre Mektup: Dünya Emzirme Haftası

Anahtar Kelimeler

Emzirme, gebelik

Sayın Editör,

Dünya Emzirme Haftası olması nedeniyle 1–7 Ağustos 2015 tarihleri arasında emzirmenin desteklenmesi, teşvik edilmesi ve bebeğini emziren annelerin korunması amacıyla çalışmalar düzenlenmektedir. World Alliance for Breastfeeding Action (WABA) anne sütünün önemi ve emzirmenin yaygınlaştırılması üzerine çalışan kişilerin ve kurumların oluşturduğu uluslararası ağdır. WABA 2015 yılı için hedeflerini açıklamıştır. En önemli iki hedef çalışan kadınların çalışırken emzirmeye devam edebilmelerini desteklemek ve hükümetlerin anneleri koruyucu yasalar çıkartmaları için çaba göstermektir.
Dünya Sağlık Örgütü 2001’den beri doğumdan sonra 6 ay bebeği sadece anne sütü ile beslemeyi, 6 aydan sonra ek gıdalar ile birlikte emzirmeye devam etmeyi önermektedir.[1] Çoğu anne bebeğini beslemek, enfeksiyonlardan korumak ve emzirmenin duygusal yönünü yaşamak için uzun süre emzirmek ister. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2013, 20–23 ay yaşındaki bebeklerin %33.9’unun anne sütü aldığını ve 2013’ten önceki üç yıl içinde doğan tüm çocuklar için emzirme süresinin ortalama 16.7 ay olduğunu göstermiştir.[2] Aynı araştırmanın verilerine göre Türkiye’de doğumların %18’i bir önceki doğumdan 24 aydan az bir süre sonra gerçekleşmiştir.[2] Bu rakamlara göre polikliniklerde azımsanmayacak sayıda 2 yaşından küçük emzirdiği bir çocuğa sahip gebe ile karşılaşıyor olmalıyız. Emziren bir anne gebe kaldığında anneyi bilgilendirmemiz emzirmenin devamı veya kesilmesi konusunda kritik öneme sahiptir. Ülkemizde gebe kalınca emzirmeyi kesmeye eğilim vardır. Atar Güler ve ark. gebelik aralığı (önceki doğum ile takip eden gebeliğin başlangıcı arasındaki süre) 24 ayın altında olan 102 gebenin 26’sının gebelik nedeniyle laktasyonu kestiğini saptamışlardır.[3] Bu noktada kadın hastalıkları ve doğum uzmanları da gebeyken emzirmenin fetüs ve/veya anne için tehlikeli olabileceği kaygısı ile emzirmenin kesilmesi taraftarı olabilirler. Oysa çalışmalar laktasyon dönemindeki gebeliklerde düşük[4–6] ve preterm doğum[4,7] riskinin artmadığını göstermektedir. Gebelik ile laktasyonun çakıştığı durumlarda gebe anne emzirmeye devam ederse fetusun büyümesinin geride kalıp kalmayacağı net değildir. Gebe iken laktasyona devam eden gebelerin bebeklerinin doğum kilosu, gebelikte emzirmeyen gebelerin bebeklerinin doğum kilosu ile karşılaştırıldığında; 505 gebeyi içeren bir çalışma istatistiksel olarak anlamlı fark saptamazken,[8,9] 61 gebeyi içeren bir çalışma ise istatistiksel olarak anlamlı fark saptamıştır.[7] Literatürde emziren gebelerin günlük kalori, protein, vitamin ve mineral ihtiyacını gösteren bir kılavuza rastlanmamıştır. Fakat hem gebe hem de süt veren annelerin enerji, protein, vitamin, mineral ve su ihtiyaçlarının arttığını göz önüne almak gerekir. Literatürdeki veriler gebelikte emzirmenin güvenli olduğu yönünde olsa da mevcut çalışmalar gebelik döneminde laktasyonun ne anneye/fetüse/bebeğe zararlı olduğunu ne de üçü için de tamamen güvenli olduğunu kanıtlayabilmektedir. Emzirmenin yaygınlaştırılması, emzirme süresinin uzatılması yönünde çalışmaların olduğu günümüzde gebelikte emzirmeye devam etmek isteyen annelerle artık daha sık karşılaşacağımız muhtemeldir. Bu nedenle gebelik ile laktasyonun çakıştığı durumlarda emzirmenin sonuçları hakkında kadın hastalıkları ve doğum uzmanlarının görüşleri güncel olmalıdır.

Kaynaklar

1. WHO. The optimal duration of exclusive breastfeeding, report of an expert consultation. Geneva: WHO; 2001.
2. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2013. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Türkiye Cumhuriyeti Kalkınma Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı; 2014.
3. Atar Güler S, Gürel H. Gebelik aralığına etki eden faktörler. Perinatoloji Dergisi 1996;4:126–8.
4. Ayrim A, Gunduz S, Akcal B, Kafali H. Breastfeeding throughout pregnancy in Turkish women. Breastfeed Med 2014;9: 157–60. [PubMed] [CrossRef] 
5. Ishii H. Does breastfeeding induce spontaneous abortion? J Obstet Gynaecol Res 2009;35:864–8. [PubMed] [CrossRef] 
6. Vitzthum VJ, Thornburg J, Spielvogel H. Seasonal modulation of reproductive effort during early pregnancy in humans. Am J Hum Biol 2009;21:548–58. [PubMed] [CrossRef] 
7. Sengul O, Sivaslioglu AA, Kokanali MK, Ustuner I, Avsar AF. The outcomes of the pregnancies of lactating women. Turk J Med Sci 2013;43:251–4.
8. Merchant K, Martorell R, Haas J. Maternal and fetal responses to the stresses of lactation concurrent with pregnancy and of short recuperative intervals. Am J Clin Nutr 1990;52:280–8. [PubMed] 
9. Merchant K, Martorell R, Haas JD. Consequences for maternal nutrition of reproductive stres across consecutive pregnancies. Am J Clin Nutr 1990;52:616–20. [PubMed]