Gebeliğin ikinci trimesterinde boyun çevresinde kordon dolanması sıklığı ve etkileyici faktörler

Amaç

Gebeliğin 2. trimesterinde fetus boynu etrafında kordon dolanması sıklığını, gebelik haftalarına göre dağılımını, dolanmaya etki edebilecek faktörleri araştırmak.

Yöntem

Gebeliğin 16-27. haftalarındaki 184 tekil gebelikte ultrasonografi tetkiki sırasında fetus boynu renkli Doppler ile görüntülendi. Kordonun boyuna 270 derece ve üzerinde dolandığı olgular kordon dolanması olarak kabul edildi. Dolanma sıklığının gebelik haftası, fetus prezantasyonu, plasenta yerleşimi ve fetus cinsiyeti ile ilişkisi prospektif olarak incelendi. İstatistiksel analizlerde Ki kare, T ve Spearman testleri uygulandı

Bulgular

Tüm olgular içinde kordon dolanması %13 (24/184) oranında saptandı. Kordon dolanması 16-24 gebelik haftaları arasında ortalama %11, 25-27. haftalarda ise %28 oranında gözlendi (p< 0.05). Plasentanın ön duvarda olduğu olgularda dolanmaya daha sık rastlandı (p<0.01). Fetus cinsiyeti ve prezantasyon ile kordon dolanması arasında istatistiksel ilişki saptanmadı.

Sonuç

Gebeliğin 2. trimesterinde ultrasonografik incelemede umbilikal kordon fetus boynuna %13 oranında dolanmış olarak bulunabilmektedir. Fetus cinsiyeti ve prezantasyonu bu dolanmada etkili görülmezken, ön duvar plasentalarda ve ileri gebelik haftalarında dolanma oranı artmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kordon dolanması, gebelik haftası, plasenta yerleşimi, fetus cinsiyeti, fetus prezantasyonu

Giriş

Genelde komplikasyonsuz seyrettiği düşünülen [1] umbilikal kordon dolanmalarına, term gebeliklerde %20-33 oranında rastlanırken [2], bu oranın yirminci gebelik haftasında %6 oranında görülebildiği bildirilmektedir Çalışmamızda gebeliğin ikinci trimesterinde yapılan ultrasonografi incelemesinde umbilikal kordonun fetus boynunda bulunma sıklığını, bu durumun fetus prezantasyonu, cinsiyeti, plasenta yerleşimi ve gebelik haftası ile ilişkisini araştırmayı amaçladık.

Yöntem

Ocak-Haziran 2004 tarihleri arasında, ikinci trimester ayrıntılı ultrasonografi incelemesi yapılan, son adet tarihini kesin olarak bilen, fetal malformasyonu, amniyon sıvı anormalliği olmayan 184 tekil gebelik olgusu prospektif olarak incelendi. İkinci trimester haftaları grup bütünlüğünü sağlamak için 15-18, 19-20, 21-22, 23-24 ve 25-27 hafta olarak birleştirilerek incelendi. Gruplarda en az 20 en fazla 68 olgu yer aldı. İncelemelerde biyometrik ölçümlerin yanı sıra, fetus prezantasyonu (baş-makat transvers), cinsiyeti, plasenta yerleşimi (anterior posterior lateral) not edildi. Umbilikal kordon öncelikle B mod ultrasonografide sagital ve aksiyal planlarda fetus ensesi üzerinde gözlendi, akabinde renkli Doppler ile kordon damarları araştırıldı. Kordonun boyun etrafında aynı planda 270 derece ve üzerinde görüntülendiği durumlar boyunda kordon varlığı olarak nitelendirildi. İncelemelerde HDI 4000 (Philips) ve Logiq 700 (General Electric) ultrasonografi cihazları kullanıldı. İstatistiksel analizler için SPSS 12.0 programında ki kare, t-test ve Spearman testleri kullanıldı. P < 0.05 değeri anlamlı kabul edildi.

 

Bulgular

İncelenen 184 olgunun 24’ünde (%13) kordonun boyun etrafında 270 derece ve üzerinde tur attığı belirlendi. Bir olguda kordon iki tur atmaktaydı. Kordon dolanması olan ve olmayan olguların demografik ve sonografik özellikleri Tablo 1-2-3 ve 4’te verilmiştir. Kordon varlığı ile gravida, parite, fetus prezantasyonu ve cinsiyeti arasında istatistiksel ilişki saptanmamıştır. Plasenta yerleşimi ile kordon dolanması arasındaki ilişki incelendiğinde, anterior plasentaya sahip olguların %18.75’inde, posterior olanların ise %6.75’inde kordon dolanması saptandı. Bu fark istatististiksel olarak anlamlı bulundu. Lateral yerleşim (%10.3) ile diğer yerleşimler arasında fark bulunmadı. Ortalama kordon dolanma haftası 22.33±2.84 (min: 17, max: 27 hafta) olarak bulundu. Gebelik haftaları gruplandırılarak incelendiğinde kordon dolanma sıklığının 24. gebelik haftasından sonra istatistiksel anlamlılık gösteren şekilde arttığı gözlendi (p<0.05) (Grafik 1)

Tartışma

Gebeliğin ikinci trimesterinde yapılan renkli Doppler ultrasonografi incelemesinde umbilikal kordon fetus boynuna %13 oranında dolanmış olarak saptanabilir. Üçüncü trimestere yaklaşan haftalarda bu oran artmaktadır. Kordon dolanmaları ön duvar plasenta yerleşiminde sık görülebilmektedir. Bu konuda ayrıntılı bilgi edinilebilmesi için daha geniş serilere ihtiyaç vardır.

Sonuç

Gebeliğin ikinci trimesterinde yapılan renkli Doppler ultrasonografi incelemesinde umbilikal kordon fetus boynuna %13 oranında dolanmış olarak saptanabilir. Üçüncü trimestere yaklaşan haftalarda bu oran artmaktadır. Kordon dolanmaları ön duvar plasenta yerleşiminde sık görülebilmektedir. Bu konuda ayrıntılı bilgi edinilebilmesi için daha geniş serilere ihtiyaç vardır.

Kaynaklar

1. Larson JD, Rayburn WF, Crosby S, Thurnau GR. Multiple nuchal cord entanglements and intrapartum complications. Am J Obstet Gynecol 1995; 173:1228-31
2. Ertan AK, Schmidt W. Umbilical cord entanglement and color-coded Doppler ultrasound. Geburtshilfe Frauenheilkd 1994; 54: 196-203
3. Larson JD, Rayburn WF, Harlan VL. Nuchal cord entanglement and gestational age . Am J Perinatol 1997; 14: 555-7
4. Yayla M, Sezer FA, Güngören A, Akdeniz N, Erden AC. Gebelikte umbilikal kordon dolanması. İstanbul Jinekoloji ve Obstetrik Dergisi 1997; 1: 44-6.
5. Collins JH, Collins CL, Weckwerth SR, De Angelis L. Nuchal cords: Timing of prenatal diagnosis and duration. Am J Obstet Gynecol 1995; 173: 768
6. Clapp JF, Stepanchak W, Hashimoto K, Ehrenberg H, Lopez B. The natural history of antenatal nuchal cords. Am J Obstet Gynecol 2003; 189: 488-93
7. Adinma JI. Effect of cord entanglement on pregnancy outcome. Int J Gynaecol Obstet 1990; 32: 15-8
8. Lipitz S, Seidman DS, Gale R, Stevenson DK, Alcalay M, Menczer J, Barkai G. Is fetal growth affected by cord entanglement? J Perinatol 1993; 13:385-8
9. Yalınkaya A, Demir B, Kılınç N, Yayla M. Umbilikal kordonun fetus boynuna dolanması nedeniyle antenatal fetal kayıp: Olgu Sunumu. Perinatoloji Dergisi 2003; 11: 49-51
10. Cruikshank DP. Malpresentation and umbilical cord complications. In Scott JR, DiSaia PJ, Hammond CB, Spellacy WN (Eds) Danforth’s Obstetrics and Gynecology 7th Ed JB Lippincott Comp, Philadelphia 1994: 501-19
11. Muth H, Engelbrecht R. Acute occlusion of the arterial blood supply of the right arm in a newborn following entanglement of the umbilical cord. Geburtshilfe Frauenheilkd 1976; 36:1099-101
12. Huang DY, Usher RH, Kramer MS, Yang H, Morin L, Fretts RC. Determinants of unexplained antepartum fetal deaths. Obstet Gynecol 2000; 95: 215-21
13. Oron T, Sheiner E, Shoham-Vardi I, Mazor M, Katz M, Hallak M. Risk factors for antepartum fetal death. J Reprod Med 2001; 46: 825-30
14. Giacomello F. Ultrasound determination of nuchal cord breech presentation. Am J Obstet Gynecol 1988; 159: 531-2
15. Rogers MS, Ip YW, Qin Y, Rogers SM, Sahota D. Acta Obstet Gynecol Scand 2003; 82: 32-7

	Dosya / Açıklama
	Grafik 1. Boyunda kordon varlığının gebelik haftalarına göre değişimi
	Tablo 1. Kordon Varlığı ve Demografik Veriler
	Tablo 2. Kordon Varlığı ile Fetus Cinsiyeti Arasındaki İlişki.
	Tablo 3 Kordon Varlığı ile Fetus Prezantasyonu Arasındaki ilişki
	Tablo 4 Kordon varlığı ile plasenta yerleflimi arasındaki ilişki