İkiz gebeliklerde diskordansın doğum şekli ve doğumda gestasyonel yaş ile ilişkisi

Amaç

İkiz eşleri arasındaki ağırlık farkı attıkça perinatal morbidite ve mortalite artar. Bu çalışmada amaç, ikiz eşleri arasındaki ağırlık farkının doğum şekli ve doğumda gestasyonel yaş ile ilişkisini saptamaktı.

Yöntem

26-41. gebelik haftasında doğum yapan 161 ikiz gebeliğin kayıtları retrospektif olarak incelendi. İkiz eşleri arasındaki ağırlık farkı yüzde olarak hesaplandı ve hastalar ağırlık farkına göre iki gruba ayrıldı: =<%15 ve >%15. Hastaların yaş, gravida, parite, doğumda gestasyonel yaş, doğum şekli, fetal prezentasyonlar ve sezaryen oranları incelendi ve iki grup karşılaştırıldı. İstatistiksel analizde Pearson ki-kare ve iki ortalama arasındaki farkın önemlilik testi kullanıldı. P<0.05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi.

Bulgular

İki grupta da en fazla 36. gebelik haftasında doğum saptandı. Maternal yaş, doğum şekilleri, verteks-verteks dışı prezentasyonlar ve 34. gebelik haftasından önce doğum açısından iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu (p>0.05).

Sonuç

İkiz eşleri arasında %15’den fazla ağırlık farkı, doğum şekli, prezentasyon anomalisi ve erken gestasyonel yaşta doğum ile ilişkili değildir

Anahtar Kelimeler

İkiz gebelik, Diskordans, Doğum şekli

Giriş

İkiz gebelikler tüm doğumların %1’den azını oluştururken anneye ve fetusa getirdiği ek riskler ile yüksek riskli gebelikler arasında ele alınır. İkiz eşleri arasındaki büyüme farklılıkları iyi bilinen bir fenomendir ve gebelikte maternal ve fetal komplikasyonların gelişimine olan etkisi farklı çalışmalarda incelenmiştir Doğum ağırlığındaki diskordansın, küçük olan ikiz eşinde büyüme geriliğine bağlı olduğu bildirilmiştir. İkiz gebeliklerde ikiz eşlerinden ağırlığı fazla olan ikiz eşi büyüme standartı olarak alınır. İkiz eşleri arasındaki ağırlık farkı arttıkça perinatal morbidite ve mortalite artar. Bu çalışmada amaç, ikiz eşleri arasındaki ağırlık farkının doğum şekli ve doğumda gestasyonel yaşla olan ilişkisini araştırmaktı.

Yöntem

İkiz gebelikler tüm doğumların %1’den azını oluştururken anneye ve fetusa getirdiği ek riskler ile yüksek riskli gebelikler arasında ele alınır. İkiz eşleri arasındaki büyüme farklılıkları iyi bilinen bir fenomendir ve gebelikte maternal ve fetal komplikasyonların gelişimine olan etkisi farklı çalışmalarda incelenmiştir Doğum ağırlığındaki diskordansın, küçük olan ikiz eşinde büyüme geriliğine bağlı olduğu bildirilmiştir. İkiz gebeliklerde ikiz eşlerinden ağırlığı fazla olan ikiz eşi büyüme standartı olarak alınır. İkiz eşleri arasındaki ağırlık farkı arttıkça perinatal morbidite ve mortalite artar. Bu çalışmada amaç, ikiz eşleri arasındaki ağırlık farkının doğum şekli ve doğumda gestasyonel yaşla olan ilişkisini araştırmaktı.

Bulgular

Araştırmaya dahil edilen 161 ikiz gebelikten 115 (%71.4) tanesinde kilo farkı ? %15 (grup 1), 46 (%28.5) tanesinde kilo farkı >%15 (grup 2) olarak bulundu. Birinci grupta ortalama maternal yaş (±standart sapma) 26.6±5.2 olup, ikinci grupta ortalama maternal yaş (±standart sapma) 26.3±6.1’di. Maternal yaşlar açısından iki grup arasında istatistiksel anlamlı fark yoktu (p=0.726). Tüm grupta hastaların %42 (n=68)’si nullipar, %36 (n=58)’sı ise primigravid, %8 (n=13)’i ise multipardı. Doğumda gestasyonel yaş dağılımları Tablo 1’dedir. İki grupta en fazla 36. gebelik haftasında doğum saptandı. 1. grupta %17.3 hasta, 2. grupta %19.5 hasta 36. gebelik haftasında doğum yaptı. İkizler arası kilo farkının erken gestasyonel yaşta doğum ile ilişkisini incelemek açısından iki gruptada 34. gestasyonel hafta ve öncesinde doğum yapan hastalar saptandı. 161 hastanın 48 (%29)’i 34.gestasyonel hafta ve öncesinde doğum yaptı. 1.grupta %30 (n=35) hasta, 2. grupta %28 (n=13) hasta 34. gestasyonel hafta ve öncesinde doğum yaptı. Diskordans ile erken gestasyonel yaşta (? 34 hafta) doğum açısından iki grup karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu (p=0.917). Toplam 161 ikiz gebelikten 112’si sezaryen ile doğum yaptı. Toplam sezaryen ile doğum oranı %69.6 idi. Gruplara ayrı ayrı bakıldığında 1. grupta %28.6 (33/115) vajinal, %71.3 (82/115) sezaryen ile doğum saptandı. 2. grupta ise %34.7 (16/46) vajinal doğum, %65.2 (30/46) sezaryen ile doğum vardı. İki grup karşılaştırıldığında sezaryen ve vajinal doğum oranları açısından istatistiksel anlamlı fark yoktu (sırasıyla p=0.448, p=0.665). Fetusların doğumda prezentasyonları incelendiğinde verteks-verteks dışı prezentasyon tüm grupta 97 (%60.3) hastada görüldü. 1. grupta verteks- kverteks dışı prezentasyon oranı %63.4 (73/115) iken, 2. grupta bu oran %52 (24/46) idi. Prezentasyon anomalisi açısından iki grup karşılaştırıldığında istatistiksel anlamlı fark yoktu (p=0.185). Tüm hasta populasyonunda sezaryen endikasyonları incelendiğinde, verteks-verteks dışı perzentasyon endikasyonun (%61.6) en sık endikasyon olduğu görüldü. Gruplara göre sezaryen endikasyonları Tablo 2’dedir.

Tartışma

Bugüne kadar yapılan çalışmalarda %5’e kadar olan diskordansın perinatal sonuçlar ile ilişkisi bulunamamıştır; %10’a kadar olan diskordansın ise ikizler arası normal büyüme farkı olduğu kabul edilmiştir. O’Brien ve Blickstein’in çalışmalarından sonra %15 doğum ağırlığı diskordansı ikizler arası büyüme geriliği ile ilişkili bulunmuştur İkizlerin yaklaşık %80’inde doğum ağırlıkları arasında %15’den az fark vardır (5,6). Bazı yazarlar %15’den fazla doğum ağırlğı farkını diskordans tanımı için biyolojik ve mantıklı bir sınır olarak görürler. Bu durumda doğum ağırlığı düşük olan ikiz eşi doğum ağırlığı gestasyonel yaşına göre normal sınırlarda olsa bile gelişme geriliği tanısını alır. Bazı yazarlar ise %20 ve üzerinde kilo farkını diskordans olarak tanımlarlar. Kilo farkının > %25 olması fetal ölüm oranını 6,5 kat; perinatal ölüm oranını 2,5 kat artırır İkiz gebeliklerde son yıllarda sezaryen oranları artmaktadır. Avrupa’da yapılan bir çalışmada %28 - %57 gibi oranlar bildirilmiştir. Hollier’in çalışmasında ? %14 kilo farkı olan grupta %55 sezaryan oranı varken; kilo farkı %15 ile %40 arasında değişen grupta giderek artan oranlarda (%60-68) sezaryen oranları bulunmuştur. Bu çalışmanın sonuçlarına göre ise, ikizler arası %15’den fazla ağırlık farkı sezaryen oranını artırmamıştır. Daha önceki çalışmalarda ikizlerin doğumda ortalama gestasyonel yaşları 36+3 hafta olarak tesbit edilmiştir . Bizim ikiz grubumuzda da en fazla doğum 36. gestasyonel haftada olmuştur. Literatürde, artan doğum ağırlık farkı 34. gestasyonel hafta ve öncesinde doğum ile ilişkili bulunmuştur; ancak preterm eylem insidansını arttırdığı düşünülen bir diskordans sınırı bulunamamıştır. Cooperstock ve ark. ise 32. gestasyonel haftadan önceki doğumları diskordans derecesi ile ilişkili bulmuştur. Blickstein ve ark. ise diskordans ne kadar fazla ise gebeliğin süresinin o kadar kısa olduğunu belirtmiştir. Bu çalışmada ise >%15 kilo farkının 34. gestasyonel hafta ve öncesinde doğum ile ilişkili olmadığı bulunmuştur. Bu sonuç, diskordans olan ikiz eşlerinde preterm doğum için diskordansın tek başına bir endikasyon teşkil etmediğini gösteren Talbot ve ark. çalışmasını desteklemektedir Fetal prezentasyonlar diskordans ile ilişkili bulunmuştur. Diskordans arttıkça verteks-verteks dışı prezentasyonların arttığı gözlenmiştir. Bu çalışmanın sonuçları, ikiz eşleri arasındaki %15 ağırlık farkının prezentasyon anomalisi oranlarının arttırmadığını göstermektedir. Verteks-verteks dışı prezentasyonların artması ile sezaryen oranlarınında artması beklenir ki, bizim çalışmamızda sezaryen oranları da artmamıştır.

Sonuç

Sonuç olarak, ikiz eşleri arasında %15’den fazla ağırlık farkı, verteks-verteks dışı prezentasyon, sezaryen ve erken gestasyonel yaşta doğum oranlarını arttırmamaktadır. Diskordansın daha fazla olduğu ve daha yüksek hasta sayılarında çalışmalara gerek vardır.

Kaynaklar

1. Blickstein I, Shoham-Schwartz Z, Lancet M, Borenstein R. Characterization of the growth-discordant twin. Obstet Gynecol 1987; 70: 11-5
2. Fraser D, Picard R, Picard E, Lieberman JR. Birth weight discordance, intrauterin growth retardation and perinatal outcomes in twins. J Reprod Med 1994; 39: 504-8
3. Hollier LM, McIntire DD, Leveno KJ. Outcome of twin pregnancies according to intrapair birth weight differences. Obstet Gynecol 1999; 94: 1006-10
4. O’Brien WF, Knuppel RA, Scerbo JC, Rattan PK. Birth weight in twins: an analysis of discordancy and growth retardation. Obstet Gynecol 1986; 67: 483-6
5. Divon MY, Weiner Z. Ultrasound in twin pregnancy. Semin Perinatol 1995; 19: 404-12
6. Brown CE, Guzick DS, Leveno KJ, Santos-Ramos R, Whalley PJ. Prediction of discordant twins using ultrasound measurement of biparietal diameter and abdominal perimeter. Obstet Gynecol 1987; 70: 677-81
7. Charlemaine C, Duyme M, Guis F, Camous B, Brossard Y, Aurengo A, et al. Twin differences and similarities of birth weight and term in the French. Romulus population. Acta Genet Med Gemellol 1998; 47: 1-12
8. Erkkola R, AlaMello S, Piiroinen O, Kero P, Sillanpaa M. Growth discordancy in twin pregnancy: a risk factor not detected by measurements of biparietal diameter. Obstet Gynecol 1985; 66: 203-6
9. Babson SG, Philips DS. Growth and development of twins dissimilar in size at birth. N Eng J Med 1973; 289: 937-40
10. Henriksen TB, Sperling L, Hedegaard M, Ulrichsen H, Ovlisen B, Secher NJ. Cesarean section in twin pregnancies in two Danish counties with different cesarean rates. Acta Obstet Gynecol Scand 1994; 73: 123-8
11. Buscher U, Horstkamp B, Wessel J, Chen FC, Dudenhausen JW. Frequency and significance of preterm delivery in twin pregnancies. Int Gynecol Obstet 2000; 69: 1-7
12. Cooperstock MS, Tummaru R, Bakewell J, SchrammW. Twin birth weight discordance and risk of preterm weight. Am J Obstet Gynecol 2000; 183: 63-7
13. Blickstein I, Goldman RD, Smith-Levitin M, Greenberg M, Sherman D, Rydhstroem H. The relation between inter-twin birth weight discordance and total twin birth weight. Obstet Gynecol 1999; 93: 113-6
14. Talbot GT, Goldstein RD, Nesbirt T, Johnson JL, Kay HH. Is size discordancy an indication for delivery of preterm twins? Am J Obstet Gynecol 1997; 177: 1050-4

	Dosya / Açıklama
	Tablo 1. Doğumda gestasyonel yaş dağılımı
	Tablo 2 Sezaryen Endikasyonları