Bu bildiride Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Erişkin Hastanesi kadın doğum polikliniğine başvuran antenatel dönemdeki kadınlara hemşireler tarafından verilen eğitim programı yer almaktadır. Gebelik, insanda ve memeli hayvanlarda döllenmiş yumurta hücresinin rahim içerisinde yerleşmesinden bebeğin doğumuna kadar geçen süre olarak tanımlanır. Gebelik ve doğum fizyolojik bir olay olmasına rağmen, gebelik anne adayı için bir çok psikolojik, duygusal, fiziksel ve ekonomik sorunları beraberinde getirmektedir. Başlangıçta yeni bir canlının dünyaya geleceği düşüncesinin yarattığı coşku, mutluluk ve huzur daha sonra gebeliğin getirdiği bazı kısıtlamalar, şikayetler ve fiziksel değişiklikler ile, yerini endişeye, sıkıntıya ve huzursuzluğa bırakabilmektedir. Bu nedenle doğum öncesi dönemde anneye verilen bakım ve eğitim anne ve fetüsün sağlığı açısından oldukça önemlidir. Anne ve çocuk sağlığı hizmetlerinde önemli bir yeri olan doğum öncesi bakım hizmeti, temelde koruyucu bir sağlık hizmetidir. İyi bir doğum öncesi bakım hizmeti ile toksemi, enfeksiyon ve kanama yönünden risk altında olan anneler belirlenerek uygun izlem yapılır, hastalık belirtileri erken dönemde tesbit edilerek gereken önlemler alınır, doğumların sağlıklı koşullarda yapılması sağlanır dolayısı ile komplikasyonlara bağlı anne-bebek mortalite ve morbidite hızt azalır. Doğum öncesi bakımın amacı; gebelik, doğum ve doğum sonu dönemlerinin anne ve bebek yönünden sağlıklı geçmesini sağlamak, aileye ve topluma sağlıklı bireyler kazandırmaktır.
Doğum öncesi bakımın bu amaçlarını şu şekilde sınıflandırmak mümkündür:
* Gebelik süresince fetüsün gelişmesinin izlemesi ve değerlendirmesi,
* Bebekte mevcut olabilen anomalilerin saptanması,
* Genetik danışmanlık ve genetik inceleme,
* Annenin; gebelik, genel vücut bakımı, beslenme, aktivite, aile planlaması, gebelikte tehlike belirtileri, yeni doğanın bakımı gibi konular hakkında bilgilendirilmesi,
* Gebede var olan hastalıktan saptanması ve tedavisi ile annenin genel sağlık durumunu yükseltilmesi,
* Gebelikte ortaya çıkabilecek riskli durumların belirlenerek, ortaya çıkabilecek potansiyel sorunların zamanında tanı ve tedavisini sağlaması(örn; preeklemsi,anemi,Rh uygunsuzluğu),
* Gebelikte ortaya çıkabilecek sorunlu durumlarda annenin desteklemesi,
* Annenin fizyolojik ve psikolojik olarak doğuma hazırlanmasıdır.
Anahtar Kelimeler