Amaç
Protein C anti koagulasyon sisteminde rol alan ve aktive faktörV ve VIII in doğal inhibitörü olan bir glikoproteindir. Aktive olmuş proteinC antikoagulan etkisini faktörVa ve Vllla'yı enzimatik parçalamayla oluşturur.APC rezistansı gösteren vakaların %80'inde ise neden FaktörV Leiden mutasyonu olarak rapor edilmektedir. FaktörV Leiden mutasyonunda,homozigotlarda 50-100,heterozigotlarda ise 5-10 kat artmış tromboz eğilimi mevcuttur.Plasentada ve spiral arterlerde oluşacak trombusların gebelik kayıplarına ve komplikasyonlarına yol açabileceği yönünde, literatürde son zamanlarda yayınlar çıkmaktadır.Amacımız Türk populasyonunda birinci ve ikinci trimesterdeki gebelik komplikasyonlarında trombofilik hastalıkların prevalansını normal toplum prevalansını ile karşılaştırarak bu hastalarda APC rezistansının önemli ve taranması gereken bir sebep olup olmadığını araştırmaktır.
Yöntem
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniğine 1998 Ocak -1999 Ocak ayları arasında başvuran ve geçmiş gebeliklerinde yada varolan gebeliğinde aşağıdaki gebelik komplikasyonlarından en az biri mevcut olan 50 hastaya detaylı trombofili taraması yapıldı.Araştırmaya dahil etmede kullanılan gebelik komplikasyonları: a) Habitüel Abortus, (en az üç düşük hikayesi), b) Açıklanamamış ikinci ve üçüncü trimester kayıpları,c)Şiddetli veya erken dönem(<34 hft)Preeklampsi varlığı yada hikayesi,d)Şiddetli IUGR varlığı yada hikayesi(>3%),e)Gebelikte Derin Ven Trombozu (DVT), yada Serebrovasküler olay (SVO).Çalışma dahilindeki hastalara :Modifiye Aktive Protein C zamanı, Protein S aktivitesi, Protein C aktivitesi,Faktör V Leiden mutasyon analizi, Faktör II mutasyon analizi, Antikardiolipin IgG, IgM, aPTT , Antitrombin III düzeyi testleri uygulandı. Bu trombofiliye yönelik testlerin dışında hastanın patolojisi ile ilgili rutin testlerin tamamı uygulandı (HSG, Hormon profili, İmmünolojik testler, Diabet taraması, Tiroid fonksiyon testleri vb.).
Bulgular
Halen sürmekte olan çalışmamızın erken sonuçlarına göre genetik geçişli trombofililer yukarıda bahsedilen gebelik komplikasyonlan içinde oldukça önemli oranda etyolojik faktördür. Özellikle, erken dönem preeklampsi, şiddetli IUGR, yada geçirilmiş serebrovasküler olay veya DVT geçirmiş hastaların etiyoloji araştırma protokollerine Faktör V Leiden mutasyonununda eklenmesi önermekteyiz. Trombofili tanısı alan hastalara gebelik sırasında nasıl bir tedavi uygulanması gerektiği ise araştırmalara açıktır.
Sonuç
Komplikasyonlu gebeliklerde Faktör V Leiden prevalansı 14/50 %28 olarak bulunmuştur.Kontrol grubunda ise bu oran %7 olarak bulunmuştur (P< 0.05). Protein S ve/veya Protein C eksikliği ise aynı hasta grubunda %24 olarak bulunmuştur(12/50).Hasta grubu içinde en sık rastlanan tanı olarak tekrarlayan gebelik kaybı görülmüştür.
Anahtar Kelimeler