Sağlıklı yenidoğanlarda ağrının değerlendirilmesi, emzik verme ve kucağa alma yönteminin etkisinin incelenmesi

Giriş

Son yılarda yapılan çalışmalar yenidoğanda ağrının algılanması için gerekli anatomik, fonksiyonel ve nörokimyasal yapıların varolduğunu; yenidoğanın ağrıya karşı davranışsal ve fizyolojik değişikliklerle yanıt verdiğini göstermiştir. AMAÇ: Bu çalışma sağlıklı yenidoğanlarda ağrıyı değerlendirmek, emzik verme ve kucağa alma yönteminin ağrı üzerine etkisini incelemek amacı ile planlanmıştır.

Yöntem

Metodolojik ve deneysel olarak planlanan çalışma, 1 Temmuz-30 Ağustos 1998 tarihleri arasında, Sağlık Bakanlığı Zeynep Kamil Doğum Kadın Hastalıkları ve Çocuk Hastanesi'nde sağlıklı yenidoğanlar ile venöz kan alma sırasında (fenilketonüri taraması) iki aşamalı olarak gerçekleştirilmiştir.
1. Aşamada: Toplam 20 sağlıklı yenidoğanda üç farklı gözlemci tarafından Yenidoğan Bebek Ağrı ölçeği (Neonatal-lnfant Pain Scale-NIPS)'nin geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmıştır.
2. Aşamada: örneklerin grubunu toplam 90 sağlıklı yenidoğan oluşturmuştur. Yenidoğanlar 30'ar kişilik 3 gruba ayrılmıştır. Ağrılı girişim sırasında 1. deney grubuna emzik verme yöntemi, 2. deney grubuna kucağa alma yöntemi uygulanmış, kontrol grubuna ise hiç bir girişimde bulunulmamıştır. Her üç gruptaki yenidoğanların işlem öncesi, sırası ve sonrasında ağrıya karşı davranışsal yanıtları NIPS; fizyolojik yanıtlan ise kalp tepe atımı, solunum hızı, vücut ısısı ve oksijen satürasyon düzeyleri ile değerlendirilmiştir. Elde edilen veriler SPSS paket programı ile analiz edilmiştir.

Bulgular

işlem zamanına göre yenidoğanlar arasında NIPS puanları karşılaştırıldığında, gruplar arasında işlem öncesi istatistiksel yönden anlamlı bir ilişki bulunmazken, işlem sırası ve sonrasında 1.deney grubu ile kontrol grubu arasında 1. deney grubu lehine istatistiksel yönden anlamlı ilişki olduğu gözlenmiştir (F(2.87)= 7.22, p<0.001 ; F(2.87)=3.73, p<0.05). Yenidoğanlann ağrıya karşı oluşturdukları fizyolojik yanıtlarda ise; işlem zamanına göre gruplar arasında anlamlı ilişki saptanmamıştır.

Sonuç

Yenidoğanlarda ağnyı azaltmada öncelikle emzik verme daha sonra ise kucağa alma yönteminin etkili olduğu görülmüştür. Ayrıca; NIPS' in yenidoğanlarda ağnya davranışsal yanıtları ölçmede ve ağrı giderici işlemlerde yapılan girişimlerin etkinliğini değerlendirmede güvenilir bir araç olarak kullanılabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler