Fetal ekokardıografi-normal anatomi

Konjenital anomaliler içerisinde en sık görülenler konjenital kalp anomalileridir (KKA). Yeni doğanlardaki sıklığı yaklaşık 8/1000'dir. Intrauterin ölümler ve abortuslardaki KKA'leri de gözönüne alınacak olursa sıklıkları bunun 2-3 katı olarak tahmin edilmektedir. Ultrasonografi ile hemen tüm kalp hastalıklarının prenatal tanısı yapılmıştır. İngilizce literatürde "segmental approach" olarak geçen belirli düzlemlerde ayrıntılı kalp anatomisinin incelenmesiyle bu mümkündür. Yalnız, ayrıntılı fetal ekokardiografinin (FE) tarama metodu olarak kullanılması hemen hemen imkansızdır. Zira pahalı, zor, tecrübe ve disiplin gerektiren ve fazla zaman alan bir yöntemdir. Tarama yöntemi olarak 4-Odacık görünümü önerilir (bu yöntemle KKA'nin %40'nın teşhisi mümkündür). Buna kalpten çıkan damarların gösterilmesi de ilave edilecek olsa tanıdaki başarı %65-70'e çıkar.
Ayrıntılı Fetal Ekokardiografl (FE) İçin İndikasyonlar (Chaoui'ye göre):
• Pozitif aile anamnezi (kardeş, anne, baba ve yakın akrabalarda KKA)
• Annenin hastalıkları (tip I diabetes mellitus, fenilketonuri, kollagenose, kalp hastalığıyla birlikte olan kalıtımsal hastalıklar)
• Kardiak teratojenler
• Annede infeksiyon hastalıkları ve alkol bağımlığı
• Çoğul gebelikler (monokorial)
• Kromozom anomalileri
• Screening'de kalp anomalisi şüphesi • Ultrasonda saptanan diğer anomaliler
• Fetal aritmi
• Intrauterin gelişme geriliği
• Diğerleri
KKA'lerinin yaklaşık %10'u yukarıdaki yüksek risikolu grupta (1,2,3,4). %90'ı düşük risikolu grupta görülür. Buda 4- Odacık görünümü ile taramanın önemini ortaya koyar. Tecrübeli ellerde gebeliğin 13-14 haftasından itibaren renkli Doppler ve real-time B-Bild sonografi ile 4-odacık görünümü ve kalpten çıkan damarların anatomisi hemen her vakada gösterilebilir. Fakat ayrıntılı FE için ideal zaman 18. gebelik haftasıdır.

Ayrıntılı FE'de izlenecek yol (segmental approach):
• İlk olarak fetusun sağı ve solu belirlenir,
• Karın çevresinin ölçüldüğü horizontal düzlemde üst karın organlarının situs'u belirlenir (mide solda, aorta solda, karaciğer ve vena cava inferior sağda bulunmalıdır.
• Sonra transducer çok az fetusun bası istikametine kaydırılacak olursa 4-Odacık görünümü elde edilir.
• Transducer'in yeri değiştirilmeden ultrason dalgaları fetusun başı istikametine gidecek biraz eğilecek olursa 5-Odacık görünümü.
• Biraz daha eğmekle trunkus pulmonalis'i ve hemen arkasında aorta ascendens ve vena cava inferior'u görürüz.
• Şimdi transducer çok az fetusun başı istikametine kaydırılırsa 3-damar görünümü görüntülenir,
• Bu düzlemde yine transducer ultrason dalgaları fetusun başı istikametine doğru gidecek şekilde eğilirse, arcus aorta ile ductus arteriosus'un birleştikleri düzlem elde edilir.
• Longitudinal ve parasagittal düzlemlerde kalbe gelen ve çıkan damarların anatomisi incelenir. Ayrıntılı FE'nin yapılması için ilk şart iyi bir ultrason cihazına sahip olmaktır (B-Bild, renkli ve spektral Doppler, M-Mode). Büyütme (zoom) ve cineloop fonksiyonları mutlaka bulunmalıdır.

Anahtar Kelimeler

-