İstenmeyen gebeliklerde etkili faktörler ve kontraseptif kullanımı

Giriş

Bölgemizde istenmeden oluşan gebeliklerin sık olduğunun gözlenmesi nedeniyle bu gebeliklerde etkili faktörlerin ve kontraseptif kullanımının araştırılması amaçlanmıştır.

Yöntem

Ocak - Haziran 1996 tarihleri arasında Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniğine antenatal takip için başvuran gebelerde çalışma gerçekleştirildi. İstemeden gebe kaldığını bildiren 117 olgu çalışma, isteyerek gebe kaldığını bildiren 243 olgu kontrol grubunu oluşturdu. İstatistiksel değerlendirmeler x2 ve Student t testi ile yapıldı. Anlamlılık sınırı olarak p<0.05 alındı.

Bulgular

Populasyonumuzda istenmeyen gebelik oranı %32.5 bulundu. İstemeden gebe kalanlarda okuma yazma bilmeyenlerin oranı %57 3 ile isteyerek gebe kalanlardan (%19.3) anlamlı olarak yüksek bulundu (p<0.001). İstemeden gebe kalanlarda ileride başka çocuk istemeyenlerin oranı anlamlı olarak yüksekti. Dört kararsız olgunun dışında sadece 3 (%2.6) olgu ileride tekrar gebe kalmayı düşünürken isteyerek gebe kalanlarda bu oran %46.9 bulundu (p<0.001). Geçmişte kontraseptif kullanımı sorgulandığında istemeden gebe kalanların %80.3'ü herhangi bir kontraseptif yöntem kullandığını belirtirken bu oran isteyerek gebe kalanlarda %58.8 oldu (p<0.001) Gebe kalmadan hemen önce kontraseptif yöntem kullanımı istemeden gebe kalanlarda %64.1 ile isteyerek gebe kalanlardan (%11.1) anlamlı olarak yüksekti (p<0.001). Her iki grupta da postpartum kontrasepsiyon isteği %90'ın üzerinde olup tüp ligasyonu gibi kalıcı bir yöntem isteği, istemeden gebe kalanlarda %2.6'ya karşılık %20.7 gibi yüksek oranda bulundu.

Sonuç

Bölgemiz için istemeden gebe kalma önemli bir sorundur. Gebeliğin erken dönemlerindeki tahliye küretajlar da dikkate alındığında istenmeyen gebelik oranının %32.5'den çok daha yüksek olması mümkündür. İstemeden gebe kalanlarda kontraseptif yöntem kullanımının yüksek olmasına rağmen gebe kalmaları bu yöntemlerin bilinçli olarak kullanılamadığını göstermektedir. İstemeden gebe kalanlarda eğitim düzeyinin düşük olması bu konuda da eğitimin önemini vurgulamaktadır. Eğitime önem veren, bölgenin insanının isteklerini dikkate alan, acil kontrasepsiyon ile ilgili programların yapılıp uygulanmasına ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler

-