Şiddetli oligohidramniosin fetal mortalite, morbidite ve doğum şekline etkisi

Amaç

Oligohidramnioslu olgularda perinatal morbidite, mortalite ve doğum şeklini araştırmak.

Yöntem

Hastaneye, Ocak 1994-Ocak 1995 tarihleri arasında başvuran 34.-40. gebelik haftasındaki oligohidramnioslu 50 olgu ile normal amnion volümlü 100 olgu çalışmaya dahil edildi.

Bulgular

Oligohidramnioslu olgulardaki perinatal morbiditedeki artışın yanısıra sezaryen ile doğum oranını anlamlı olarak yüksek bulduk.

Sonuç

Oligohidramnioslu olgularda perinatal morbiditeyi azaltabilmek için, doğum eylemi monitörizasyonun yapılması gereklidir.

Anahtar Kelimeler

Oligohidramnios, Perinatal morbidite, Sezaryer oranı.

Giriş

ligohidramnios, membranlarin intakt olduğu halde amniotik sıvının normalden az olduğu duruma denir. Perinatal mortalite ve morbiditeyi etkileyen çok ciddi bir klinik durumolan oligohidramniosa zaman zaman intrauterin gelişme geriliği (IUGG) ve özellikle renal olmak üzere fetal anomalilerle birlikte rastlanılması önemini ayrıca arttırmaktadır (1,2).
Biofizik profil skorlamasının bir parametresi de olan amniotik sıvı volumünün hesaplanması, ultrasonla her hastaya kolaylıkla yapılabilmektedir. Ölçümler, batın umblikustan transvers ve horizontal olarak hayali olarak ayrıldıktan sonra oluşan dört kadran esasalınarak vertikal konumdaki en büyük amniotik ceplerin hesaplanması ile yapılır (2,3,4,5).
Çalışmamızda, şiddetli oligohidramnioslu gebelirdeki doğum şekli ile birlikte perinatal mortalite ve morbiditeyi araştırmayı amaçladık.

Yöntem

Bu çalışmayı Ocak 1994 ve Ocak 1995 tarihleri arasında hastanemiz Perinatoloji bölümü ve doğumhaneye kabul edilen 34-40. gebelik haftasındaki olgularrdan oluşturdu. Olgular, şiddetli oligohidramnioslu (Grup I) ve normal amniotik sıvı volumlü (Grup II) olmüzere iki grup altında toplandı. Doğum eylemi başlamayan I. Grup olgulara 24 saat sonra doğum indüksiyonu uygulandı. Her iki grup presentasyon anomalisi olmayan, tek fetuslu, sezaryen için obstetrik endikasyonu gerektirmeyen, ultrasonda fetal anomali saptanmayan ve maternal hastalığı olmayan olgulardan oluştu. Tüm olgulara eksternal monitorizasyon uygulandı. Ultrasonorgafik olarak amniotik sıvı volumunun ölçümü dört kadranda vertikal olarak en büyük ceplerin ölçümleri ve fetal anomali taraması bir uzman hekim ve deneyimli bir yüksek hemşire tarafından yapıldı (Toshiba SA 38). Toplam 5 cm'nin altındaki ölçümler şiddetli oligohidramnios olarak kabul edildi.
Her yenidoğanın 1. ve 5. dakika apgarları doğumu yaptıran hekim tarafından değerlendirildi. Yenidoanlann tümü çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı tarafından konsülte edildi ve gerekenler hemen yenidoğan yoğun bakım ünitesine yatırıldılar. Erken yenidoğan dönemlerinde tüm olgular tekrar değerlendirildiler. İstatistiksel analizler ki kare test kullanılarak yapıldı.

Bulgular

Olgular arasında maternal ve gestasyonel yaş ile yenidoğanların cinsiyeti yönünden anlamlı bir farklılık yoktu (Tablo 1) (p>0.05). Şiddetli oligohidramnioslu grupta (n=50) doğum ağırlıklı olarak sezaryen (% 76) ile gerçekleştirildi. Sezaryen olan olguların en-dikasyonları incelendiğinde, 24 olguda (% 63) intrauterin fetal distres, 12 olguda (% 327 ilerlemeyen travay ve 2 olguda (% 5) da ablasyon plasenta geliştiği gözlendi. Bu grup olgulardaki 1. dakika apgar skoru <7 olan 16 olguya (% 32) karşılık 4 olgunun (% 8) 5. dakika apgar skoru<7 idi. Altı olgunun (% 12) doğum ağırlığı <2500 gr. olarak saptandı. Toplam 11 yenidoğanda (% 22) morbidite tespit edildi. Hospitalize edilen 6 yenidoğanın (% 12) 2 tanesinde prematürüte, 4 olguda ise bronko-pulmoner enfeksiyon tespit edildi. İki yenidoğan prematürüte nedeni ile exitus oldular. Hastaneye yatırılmaya gerek duyulmayan 5 yenidoğandan (% 10) 2'sinde solunum distresi, 3 olguda ise yüksek ateş saptandı. Erken yeni doğan dönemde iyi beslenemeyen iki bebek hastaneye yatırıldı (Tablo 2-3).
Normal amniotik volume sahip II. Grup (n=100) olguların büyük bölümünde (% 84) doğum vaginal yolla gerçekleştirildi. Sezaryen olan 16 olgunun (% 16) endikasyonları incelendiğinde, 10 olguda (% 63) uzamış travay 6 olguda (% 37) ise intrauterin fetal distres olduğu gözlendi. Birinci dakika apgar skoru <7 olan 11 olgu (% 11) olmasına karşılık, 5 olgunun (% 5) 5. dakika apgar skoru <7 olarak saptandı. Bir yeni doğan (% 1) ağır bronko-pulmoner enfeksiyon tanısı ile erken yeni doğan dönemde exitus oldu ve 8 yenidoğanda (% 8) ise bronko-pulmoner enfeksiyon gelişti (Morbidite % 8). Bir (% 1) yeni doğanın ağırlığı 2500 gr.'dan eksikti. İki yenidoğan (% 2) erken yenidoğan dönemde bronko-pulmoner enfeksiyon nedeni ile hastaneye yatırıldı (Tablo 2-3).

Tartışma

Ultrasonda ölçüm teknikleri yukarıda açıklanan amnion sıvı volümü, perinatal morbidite yanında doğum şeklini de etkilemektedir. Çalışmamızda şiddetli oligohidroamnioslu gruptaki sezaryer oranı, normal amniotik volümlü gruba göre anlamlı olarak yüksek bulundu (p<0.01). Birinci dakika apgar skoru <7 olanları oligohidramnioslu grupta anlamlı olarak yüksek saptamamıza karşın (p<0.05), 5. dakika apgar skoru <7 olanlar ise birinci grupta istatistiksel olarak anlamlı olmasa da normal amniotik volümlü gruba göre daha yüksek olarak gözlendi (p>0.05).
Bazı araştırmacılar ise, oligohidramnioslu olgularla amnion infüzyonu yapılarak doğurtulan gruplar arasında doğum şekli bakımından anlamlı bir değişiklik saptamadıklarını bildirmişlerdir (6,7,8). Aynı çalışma-cılar, oligohidramnioslu kadınlarda bebek apgarlarında da anlamlı bir değişiklik belirtmemelerinin yanısıra Chauhan (8) ve ark'ları ayrıca bu olguların fetal solunum hareketlerinde değişiklik olmadığını vurgulamışlardır. Birçok çalışmacı ise, oligohidramnioslu olgularda ciddi variable deselerasyonlarla perinatal mortalite ve morbiditede ve sezaryen ile doğum şeklinde anlamlı bir artış olduğunu ve bunlara amnion infüzyonu uygulamasının sonucu elde edilen basınç monitorizasyonunun ise bu riskin azaltılmasında etkin olduğunu gözlemişlerdir (4,9,10,11,13,14,15,16,17,18). Doğum şekli ve yenidoğan morbiditesi yönünden bizim sonuçlarımız bu grup araştırmacıların çalışmaları ile benzerlik göstermektedir (p<0.05).
Bazı çalışmacılar, şiddetli oligohidramnioslu olgularda intrauterin gelişme geriliği, ablasyo plasenta, fetal renal hastalık ve serbest amniotik bantların da sıkolduğunu vurgulamışlardır (1,2,12). Çalışmamızda istatistiksel anlamlı olmasa da 2500 gr altında ağırlıklı bebekleri şiddetli oligohidramnioslu grupta daha fazla olarak saptadık (p>0.05) (p>0.05)

Sonuç

Şiddetli oligohidramnioslu olgularda, amniotik basıncın düşük olmasının sonucu olarak ciddi kan gazı değişiklikleri ve sonuçta variable deselerasyonlar meydana gelmektedir (14,15). Şayet olay erkenden tespit edilirse basınç monitorizasyonu sayesinde variable deselerasyonlar önlenerek perinatal mortalite ve morbiditenin yanısıra sezaryen oranı da en aza düşürülebilecektir.

 

Kaynaklar

1. Bastide A, Manning F, Harman C, Lange I, Morrison I: Ultra sound evaluation of amniotic fluid: Outcome of pregnancies with severe oligohydramnios. Am J Obstet Gynecol 154: 895-900, 1986.
2. Danforth's Obstetrics and Gynecology seventh ed. Chapter 19, Lippincott co. 1994.
3. Manning FA, Piatt LD, Sipos L: Antepartumfetal evaluation: de velopment of a fetal biophysical profile score. Am J Obstet Gynecol 136: 787, 1980.
4. Magann EF, Morton ML, Nolan TE et al.: Comparative efficacy of two sonographic measurements for the detection of aberrations in the amniotic fluid volume and the effect of amniotic fluid volume on pregnancy outcome. Obstet Gynecol 83: 6; 959-62, 1994.
5. Chamberlain PF, Manning FA, Morrison I, et al.: Ultrasound evaluation of amniotic fluid. The relationship of marginal and decre-ased amniotic fluid volume to perinatal outcome. Am J Ob Gynecol 150:245, 1984. 6. Macri CJ, Schrimmer DB, Greenspoon JS, Strong TH, Paul RH: Amnion infusion docs not affect the length of labor. Am J Obstet Gynecol 167: 4; 1134-6,1992.
7. Me Gregor SN, Banzhaf WC, Silver RK, Dapp Rj A prospective, randomized evaluation of intrapartum amnioinfusion, fetal acidbase statusand cesarean delivery. J Rcprod Med 36: 1; 69-73 1991.
8. Chauhan SP, Rutherford SE, Hess LW, Morrison JC: Proph ylactic intrapartum amnioinfusion for patients with oligohydramni os, A prospective randomized study. J Reprod Med 37: 9; 817-20, 1992.
9. Lameier LN, Katz VL: Amnioninfusion: a review. Obstet Gynecol Surv48: 12; 829-37, 1993.
10. Mandelbrot L, Verspyck E, Dommergues M, Breart G, Dumez Y: Transabdominal amnioinfusion for the management of nonlabo- ring postdates with severe oligohydramnios. Fetal Diagn Thcr 8: 6; 412-7,1993. 11. Macri CJ, Schrimmer DB, Leung A, Greenspoon JS, Paul RH: Prophylactic amnioinfusion improves outcome of pregnancy compli cated by thick meconium and oligohydramnios. Am J Obstet Gyne col 167: 1; 117-21, 1992.
12. McCurdy CM, Seeds JW: Oligohydramnios: problems and treat ment. Semin Perinatol 17: 3; 183-96, 1993.
13. Vincent C, Hickok D: Transcervical amnioinfusion. Am J Board FamPractö: l;43-8, 1993. 14. Fisk NM, Tannirandorn Y, Nicolini U, Talbert DG, Rodeck CH: Amniotic pressure in disorders of amniotic fluid volume. Obs tet Gynecol 76: 2; 210-4, 1990.
15. Nicolini U, Fisk NM, Talbert DG, et al.: Untrautcrine mano metry technique and application to fetal patology. Prcnat Diagn 9: 4; 243-54, 1989.
16. Goodlin RC, Ingram M: Ultrasonic study of amnioinfusion. A re port of two cases. J Rcprod Med 35: 4; 439-40, 1990.
17. Strong TH, Hetzler G, Sarno AP, Paul RH: Prophylactic intra partum amnioinfusion a randomized clinical trial. Am J Obstet Gynecol 162$ 6: 1370-5, 1990.
18. Strong TH, Hetzler G, Paul RH: Amniotic fluid volume increase after amnioinfusion of a fixed volume. Am J Obstet Gynecol 162: 3; 746-8, 1990.

	Dosya / Açıklama
	Tablo 1. Olguların Demografik Dağılımı
	Tablo 2 Yenidoğan Apgar Skoru,Doğum Ağırlığı ve Morbidite ve Mortalite Dağılımı
	Tablo 3 Olguların Doğum Şekline ve Endikasyonlarına Göre Dağılımı