Term ve postterm gebelerin izleminde amniyotik sıvı indeksi

Giriş
Utero-plasental yetmezliğin bir ifadesi olan amnion sıvısının azalması term gebeliklerde normal bir bulgudur. Amnion sıvıstnda görülebilecek bu azalmanın fetusa ve doğuma ait istenmeyen olumsuz etki artışı, term veya postterm gebeliklerde ne zaman başlayabilir? Postterm tanımı 42. gebelik haftasından sonra geçerli olmasına karşın, çoğu kez erken ultrasonografinin yapılmamış olması son adet tarihine göre günü geçen ve ultrasonografiye göre temi olduğu saptanan gebelikler izlenmeye alınırlar. Bu gebelerde doğum için girişim erken olduğunda sezeryan ve pre-mattir doğumlara, beklemek ise yine sezeryan ve hipoksik fetııs doğumlarına yol açabilir. Bu çalışmada amacımız, amniotik sıvının Dört Kadran Tekniği ile ölçülerek sınıflandırılmış term ve postterm gebelere ait maternal ve fetal sonuçların gösterilmesidir, Yöntem1993 Ağuslos-1994 Şubat tarihlerinde SSK Bakırköy Doğumevi Kadın ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi. Perinatoloji Servisinde term-postterm gebe olarak izlenmiş ve doğurtulmuş 168 gebe çalışmaya alınmıştır. Ultrasonografi ile biometrik ölçümler yapılarak biparyetal çap 91 mm, veya femur uzunluğu 72 mm, veya karın çevresi 345 mm'nin üzerinde saptanan gebeler çalışma grubuna alındı. Preeklampsi, diabet. gelişme geriliği ile komplike gebelikler çalışma grubuna alınmadı. Phelan'ın tekniği (1) ile gebe uterusa ait dört kadranda, amnion sıvısı bulunan cep dik düzlemde ölçülerek, toplamları Amniotik Sıvı İndeksi (ASİ) olarak kaydedildi. Yalnızca kordonun bulunduğu ceplerde ölçüm yapılmadı. ASİ'e göre hastalar 1-2 cm, 3-5 cm ve 5 cm den büyük olmak üzere üç gruba ayrıldı.
Non-Reaktif Non-Stres Test tanımı, en az 30 dakikada fetal hareketin veya fetal harekete uygun yanıtın, 2-4 saat sonra tok olarak tekrarlanmasına karşın olmaması île konulmuştur. Yeterli bulunan 145 NST istatistik çalışmaya alınmıştır, Servikal olgunluk skoru Biscop'a göre 5 den küçük olanlar prostaglandin gel ve 6-8 saat sonra % 1-2 lik oksitosin ile, diğerlerinde ise yalnızca oksitosin ile doğum eylemi başlatılmaya çalışıldı. Baş-pelvis uyuşmazlığı, makat presen-tasyonu, eski sezeryan ve înfertîlite nedeniyle sezeryan yapılan gebeler çalışma grubundan çıkartıldı.
Kardiotokografık kayıdı yeterli bulunan 84 gebede; geç deselerasyonlar, devam eden varyabl deselerasyonlar (15-60 saniye arasında süren ve 15 vuru/dk. dan fazla), bradikardi (110 vuru/dk. nın altında lOk dk süren), ve devam eden varyabilite azalması (vuru/vuru dk. nın 1-5 olması) fetal distres örneği olarak kabul edilmiştir. Doğum sonrası apgar ve ağırlıklar kaydedilmiştir.
Ultrasonografi Toshiba SSA-270 A scanner, 3,75 MHz konveks prob ile yapılmıştır.
ASİ'lerine göre sınıflanan çalışma grubunda sonuçlar, sezeryan yapılan, fetal distres örneği gösteren, Non-Reaktif NST, l.dk ve 5, dk. apgarlarına göre sınıflandırılmışlardır.
ASİ ve NST'nin prognostik önemleri ayrıca karşılaştırılmıştır, İstatistik olarak t testi kullanılmış ve NST ile ASİ'ine ait sensitivite-spesitifıte değerleri bulunmuştur.Sonuçlar 1. ASİ sınıflamasına göre hastaların ortalama yaş, gebelik haftası ve fetal ağırlıkları arasında istatistiksel fark yoktu (Tablo 1).
2. ASİ azaldıkça sezeryan doğum ve doğum eyleminde fetal distres sıklığı artmaktadır.k ASİ>5 grubunda sezeryan doğum oranı % 14 olmasına karşın, ASİ< grubunda bu yaklaşık ikiye katlanmıştır (% 36.5) (Tablo 2 ve Grafik).
3. Sezeryan doğum ve doğum eyleminde fetal distres görülme sıklığının tahmiminde ASİ'nin sensitivitesi, NST'den daha yüksek bulunmuştur. Diğer değerler birbirine yakın sayılabilir (Tablo ve 4).
4. ASİ<2 grubunmda NST non-reaktif olan bir fetus, indüksiyon öncesi, kalp sesi takibine başlamadan, ASİ>5 grubunda ise iki gün önce NST reaktif bulunan bir fetus ayaktan lakip döneminde intra-uterin kaybedilmiştir. Doğum sonrası bu fetusta anomali görülmemiş, ancak kordonun boynuna beş kez sarılı olduğu saptanmıştır,

Anahtar Kelimeler

Kaynaklar

1, Jeffrey P; Phelan. Amniotik Fluid lndex. Ultrasound in Obstctrics and Gynecologv Little, Brovvn and Company Bosto/Toronto/London p.565, 1993.