İntrapartum ultrasonografi

Giriş

Obstetrikte muayene sübjektif olup, aynı hekim tarafından yapılan klinik değerlendirmenin farklı sonuçları olabilir. Travaydaki bir gebenin doğum şekline karar vermek hekime zorluklar yaşatabilir. Bunun yanı sıra yanlış yapma ve mediko-legal olaylar gereksiz girişimleri ve sezaryen oranlarını artırmıştır. Akmal ve ark.’nın yaptıkları çalışmada oksiput posterior geliş, klinik muayene ile ancak %50 doğrulukla saptanabilmektedir. Bu nedenle, gebelerin spontan vajinal doğum olasılıklarını gösterecek objektif kriterlere sahip yeni metotlara ihtiyaç vardır. Bu metotlardan biri olmaya en önemli aday ise intrapartum ultrasonografidir.
Intrapartum ultrasonografinin başlıca üç avantajı vardır:
1.  Eğitim
2.  Fetal pozisyonun değerlendirilmesi
3.  Fetal başın pelviste bulunduğu yerin saptanması ve inişin değerlendirilmesidir.
Klinik değerlendirme becerimizi intrapartum ultrasonografi vasıtasıyla artırabiliriz. Tuşeden sonra yapacağımız intrapartum sonografi klinik değerlendirme becerimizi arttıracaktır.
Fetal başın malpozisyonu operatif doğum, perinatal ve maternal morbiditeyle ilişkilidir. Fetal başın pozisyonunu belirlemede transabdominal, transvaginal ve transperineal ultrasonografi yaklaşımlarından yararlanabiliriz. Başın angajmanından önce transabdominal ultrasonografide probumuzu yatay tutarak fetal başın pozisyonunu belirleyebiliriz. Angajmandan sonra ise transabdominal ultrasonografide probumuzu uzunlamasına tutmalıyız. Baş, pelvisin derinliklerine doğru ilerledikçe transperineal sonografi daha değerlidir.
Fetal başın pelviste bulunduğu yerin saptanması ve inişin değerlendirilmesi transperineal sonografide prob uzunlamasına ve yanlamasına tutularak yapılır. Probu uzunlamasına tutarak yapılan inceleme ve ölçümler: başın yönü, ilerleme açısı ve ilerleme mesafesidir. Probu yanlamasına tutarak yapılan ölçümler ise rotasyon açısı, baş perine ve baş-sinfiz mesafesidir.
Başın yönü yukarıya doğru olduğunda vaginal doğum olasılığı yüksektir. Rotasyon açısı başın ilerlemesini gösteren önemli bir belirteçtir. İlerleme açısı 1200 üstünde olduğunda vaginal doğum şansı %90’lara ulaşır. İlerleme açısı başın inişinin yetersiz olduğunu gösteren erken bir bulgu olmasına rağmen, rotasyon açısı geç ortaya çıkan bir bulgudur. İlerleme açısı 1200 üstünde olduğunda, oksiput anterior gelişlerde, operatif vaginal doğumların başarılı olma şansı yüksektir. Fakat oksiput posterior doğumlarda ise iyi bir belirteç değidir. Burada başka beliteçlere ihtiyaç vardır. Bunlar; hem oksiput anterior hem de oksiput posterior gelişlerde kullanılan baş-perine ve baş-sinfiz mesafesidir..

Anahtar Kelimeler

İntrapartum ultrasonografi